معرفی دانشگاه قم : دانشگاه قم یکی از دانشگاه‌های دولتی ایران است که در محوطه‌ای ۱۴۰ هکتاری در جنوب‌غربی شهر قم و بزرگراه غدیر (محل سابق دانشگاه علوم پزشکی فاطمیه قم که منحل شد) قرار دارد.

مهدی قاضی دانشگاه قم را در سال ۱۳۵۸ با عنوان مدرسه عالی قضایی طلاب قم پایه‌ریزی کرد. در سال ۱۳۶۴ با تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی علاوه بر طلاب حوزه‌های علمیه، فارغ‌التحصیلان دروه‌های متوسطه نظام قدیم نیز از طریق کنکور سراسری پذیرفته شدند. در تاریخ ۳۱ خرداد ۱۳۷۶ با تصویب شورای گسترش آموزش عالی مدرسه عالی تربیتی و قضایی طلاب به «دانشگاه قم» تغییر وضعیت داد و این مجموعه با شش رشته در مقطع کارشناسی، پنج رشته در مقطع کارشناسی ارشد و یک رشته در مقطع دکتری تخصصی فعالیت خود را ادامه داد. اساس‌نامه جدید دانشگاه قم در جلسه مورخ ۲۵ دی ۱۳۷۸ شورای گسترش آموزش عالی، به تصویب نهایی رسید. اعضای هیئت امنای دانشگاه قم محمد مؤمن، علیرضا اسلامیان، صادق لاریجانی، سید احمدرضا شاهرخی، غلامرضا فیاضی و محمود رجبی هستند.

دانشگاه قم هم‌اکنون دارای هفت دانشکده، هشت مرکز پژوهشی و فناوری، ۳۴ گروه آموزشی و ۷۷ رشته تحصیلی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی است. ۸٬۵۲۰ نفر دانشجو در دانشگاه قم مشغول به تحصیل هستند که تعداد ۵٬۴۸۵ نفر در مقطع کارشناسی، ۲٬۶۸۷ نفر در مقطع کارشناسی ارشد و ۳۴۸ نفر در مقطع دکتری مشغول به تحصیل هستند. ۴٬۵۴۳ نفر از دانشجویان دانشگاه قم آقا و ۳٬۹۷۷ نفر هم خانم هستند. این دانشگاه دارای تفکیک جنسیتی می‌باشد یعنی ساختمان‌های پسرانه و دخترانه جدا می‌باشند. %۲۱ از دانشجویان دانشگاه قم در دانشکدهٔ علوم پایه، ۲۰٪ در دانشکدهٔ الهیات، ۱۹٪ در دانشکدهٔ فنی مهندسی، ۱۷٪ در دانشکدهٔ ادبیات و علوم انسانی و ۸٪ هم در دانشکدهٔ مدیریت تحصیل می‌کنند. ۲۴۵ نفر در این دانشگاه با عناوین مربی، استادیار، دانش‌یار و استاد مشغول به تدریس‌اند.

تاریخچه

دانشگاه قم در اواخر سال ۱۳۵۸، با عنوان «مدرسه عالی تربیتی و قضایی طلاب قم» توسط سید محمد حسینی بهشتی و محمدجواد باهنر و زیر نظر جامعهٔ مدرسین حوزه علمیه قم پایه‌گذاری شد و در سال ۱۳۵۹ در دو رشتهٔ کارشناسی علوم قضایی و دبیری الهیات از بین طلاب دوره سطح حوزه علمیه دانشجو پذیرفت. از سال ۱۳۶۴ با تأیید شورای انقلاب فرهنگی علاوه بر طلبه‌های حوزه‌های علمیه، فارغ‌التحصیلان دوره‌های متوسطه نظام قدیم نیز از طریق کنکور سراسری پذیرفته شدند. در ادامه فعالیت‌های آموزشی در سال ۱۳۶۹ طی مصوبه‌ای، مرکز تربیت مدرس دانشگاه قم با هدف تربیت استاد برای آموزش معارف اسلامی در دانشگاه‌ها، آغاز به کار کرد و در تاریخ ۳۱ خرداد ۱۳۷۶ با تصویب شورای گسترش آموزش عالی مدرسهٔ عالی تربیتی و قضایی طلاب به دانشگاه قم تغییر کرد.

این مجموعه با ۶ رشتهٔ تحصیلی در مقطع کارشناسی، ۵ رشته در مقطع کارشناسی ارشد و یک رشته در مقطع دکترای تخصصی فعالیت خود را ادامه داد و اساسنامهٔ جدید دانشگاه قم در جلسه مورخ ۲۵ دی ۱۳۷۸ شورای گسترش آموزش عالی، به تصویب نهایی رسید و شمار رشته‌های این دانشگاه از ۱۲ رشته در سال ۱۳۷۶ به ۳۰ رشته در سال ۱۳۸۰ رسید، که از این میان ۱۸ رشته در مقطع کارشناسی، ۷ رشته در مقطع کارشناسی ارشد و ۵ رشته در مقطع دکترا، بوده‌است و هم‌اکنون دانشگاه قم دارای ۶ دانشکده و ۲۶ گروه آموزشی و بیش از ۵۰ رشته تحصیلی است. مرکز تربیت مدرس با ۶ رشته در دو مقطع دکترا و کارشناسی ارشد و مرکز آموزش‌های الکترونیکی (مجازی) با دو رشته در مقطع کارشناسی ارشد، فعالیت می‌کنند. دانشگاه قم از آغاز (سال ۱۳۵۹) تا ۱۳۸۸ به‌وسیلهٔ مهدی قاضی اداره می‌شد که پس از درگذشت او ادارهٔ دانشگاه را احمد بهشتی عهده‌دار شد. در اواخر سال ۱۳۹۱ با استعفای احمد بهشتی، عسگر دیرباز به عنوان رئیس دانشگاه انتخاب شد.

این دانشگاه، از معدود دانشگاه‌های ایران است که تفکیک جنسیتی را برقرار ساخته‌است. محیط‌های اداری و آموزشی آقایان و خانم‌ها جداست و دانشگاه قم مرکب از دو واحد برادران و خواهران می‌باشد.

در سال ۱۳۸۷ و همزمان با سفر محمود احمدی‌نژاد و برخی وزرا به شهر قم عده‌ای از دانشجویان دست به یک اعتراض گسترده در خصوص تفکیک جنسیتی، امکانات رفاهی خوابگاه‌ها و وضعیت آموزشی دانشگاه زدند. با گسترش این اعتراضات محمد باقر خرمشاد معاون وقت وزیر و پس از او محمدمهدی زاهدی وزیر وقت علوم به دانشگاه قم آمدند که توافقی با دانشجویان معترض حاصل نشد و نهایتاً با وعده‌هایی که علی لاریجانی در جمع دانشجویان داد و با رسیدگی به بخشی از درخواست‌های معترضین وضعیت به روال عادی بازگشت.

دانشکده‌ها و گروه‌های آموزشی

دانشکده ادبیات و علوم انسانی

• گروه زبان و ادبیات فارسی
• گروه زبان و ادبیات عربی
• گروه زبان و ادبیات انگلیسی
• گروه علوم تربیتی
• گروه تربیت بدنی
• گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی

دانشکده الهیات و معارف اسلامی

• گروه علوم قرآن و حدیث
• گروه فقه و مبانی حقوق
• گروه فلسفه و کلام اسلامی
• گروه شیعه‌شناسی
• گروه معارف اسلامی

دانشکده حقوق

• گروه حقوق خصوصی
• گروه حقوق مالکیت فکری
• گروه حقوق و جزا و جرم‌شناسی
• گروه حقوق بین‌الملل
• گروه حقوق عمومی
• گروه حقوق محیط زیست
• گروه حقوق خصوصی و اسلامی

دانشکده فنی و مهندسی

• گروه مهندسی عمران
• گروه مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات
• گروه مهندسی صنایع
• گروه مهندسی معماری
• گروه مهندسی برق
• گروه مهندسی مکانیک
• گروه مهندسی شیمی

دانشکده علوم پایه

• گروه ریاضی
• گروه فیزیک
• گروه زیست‌شناسی
• گروه علوم کامپیوتر
• گروه شیمی
• گروه آمار

دانشکده مدیریت

• گروه حسابداری
• گروه مدیریت صنعتی
• گروه مدیریت بازرگانی
• گروه علوم اقتصادی

دانشکده آموزش‌های الکترونیک

• گروه مهندسی فناوری اطلاعات
• گروه مهندسی عمران
• گروه علوم قرآن و حدیث
• گروه حقوق بین‌الملل
• گروه حقوق خصوصی

آموزش رشته‌های این دانشکده به صورت مجازی انجام می‌شود.

مراکز علمی و پژوهشی وابسته به دانشگاه قم

• مرکز رشد
• پژوهشکدهٔ سبز زیست‌محیطی
• پژوهشکدهٔ مدیریت و حقوق اسلامی
• پژوهشکدهٔ دین و سیاست‌گذاری
• گروه پژوهشی مدیریت منابع آب
• گروه پژوهشی سازه‌های سبک
• گروه پژوهشی بانوان
• امکانات رفاهی آموزشی
• خوابگاه پسران جمعاً با400نفر
• خوابگاه دختران با گنجایش۹۰۰ نفر
• کتابخانه مرکزی که دارای بیش از ۴۹۹۰۸ عنوان کتاب فارسی و ۵۷۶۹ عنوان کتاب لاتین و ۴۰۸ عنوان نشریه به زبان‌های عربی، فارسی و انگلیسی است. از این تعداد ۱۰۷۲۰ عنوان کتاب فارسی و عربی، ۱۵۰۰ عنوان کتاب لاتین می‌باشد.
• کتابخانه دانشکده علوم پایه که دارای بیش از ۱۱۰۰۰ عنوان کتاب فارسی و لاتین و ۳۵۰۰ مقاله الکترونیکی لاتین می‌باشد.
• کتابخانه مرکز تربیت مدرس با۱۰۵۰۰ عنوان کتاب
• شبکهٔ اینترنت
• سالن ورزشی سرپوشیده
• زمین فوتبال و والیبال ساحلی
• زمین چمن
• رستوران غذاخوری
• مسجد
• استخر
• تالار بزرگ شیخ مفید (درجه۱)
• آمفی تئاتر شهید بهشتی (درجه۲)
• تالار شهید مطهری
• تالار اندیشه (ویژه نشست‌های تخصصی و اجرایی)

مراکز وابسته

• پژوهشکدهٔ الهیات اجتماعی
• پژوهشکدهٔ سبز زیست‌محیطی
• دفتر ارتباطات علمی و صنعتی
• مرکز رشد واحدهای فن‌آور
• مرکز کارآفرینی
• مرکز تربیت مدرس