در آزمون کارشناسی ارشد سال 93 (بهمن 92) در درس پتروفیزیک هیچ سؤال محاسباتی مطرح نشد در صورتی که در آزمون 92یک سؤال محاسباتی از مبحث تخلخل مطرح شد.
در آزمون 93 اکثریت سؤالات مطرح شده مربوط به مبحث تخلخل و مبحث معادله ارچی بود. معادله ارچی یک رابطه‌ی مهم است که در دروس پتروفیزیک و چاه نگاری بسیار مورد توجه طراحان کنکور قرار می‌گیرد.
مبحث نفوذپذیری در آزمون 93نسبت به 92 بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
به طور کلی سطح دشواری سؤالات سال 92 نسبت به سال93 بالاتر بود.
در آزمون 93 در درس چاه نگاری بیشترین حجم سؤالات مربوط مبحث نمودار مقاومت بود در آزمون 92هم بیشترین حجم سؤالات مربوط به همین مبحث بود با این تفاوت که سؤالات 92دشوارتر بودند.
در آزمون 92یک سؤال محاسباتی از مبحث تخلخل مطرح شد در صورتی که درآزمون 93هیچ سؤال تشریحی مطرح نشد.
در آزمون 92 و93 از مبحث مهم پدیده ی فتوالکتریک یک سؤال مطرح شد. این مبحث در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است.
به طور کلی سطح دشواری سؤالات سال 92 نسبت به سال 93 بالاتر بود.

حفاری 
سؤالات سال 93 (بهمن 92) در کل در سطح متوسطی بودند به جز سؤال 210 که مربوط به محاسبات سیمان و سؤال 193 که مربوط به طراحی لوله جداری می‌شود و از سطح بالایی برخوردار بودند.
آنچه مسلم است و از بررسی سؤالات بر می‌آید آن است که مباحث مطرح شده را در منابع و جزوات موجود می‌توان یافت و سؤالات خارج از منابع قابل دسترس نبوده است.
پراکندگی سؤالات 93 کمتر از سال 92 بود. سؤالات در کنکور سال قبل بیشتر محاسباتی بود اما آزمون (93) بیشتر مفهومی ـ تحلیلی بود و بر مبحث گل حفاری بیشتر تکیه شده بود.
سؤال 198 در حد خودش نوع جدیدی از سؤال در حفاری محسوب می‌شود که مربوط به هیدرولیک گل حفاری است که منبع آن کتاب applied drilling می‌باشد.

بهره‌برداری
در درس بهره‌برداری بر خلاف سال 92 که منحنی‌های عملکرد تولید از مخزن تقریباً تمامی سؤالات را به خود اختصاص داده بود در آزمون کارشناسی ارشد سال 93 (بهمن 92) پراکندگی سؤالات در تمامی فصول به خوبی مشاهده می‌شد. تسهیلات موجود سر چاه که تقریباً در 5 سال اخیر سؤالی را به خود اختصاص نداده بود که در آزمون (93) 2 تست از آن مطرح شده بود. 2 تست مربوط به اسیدکاری دقیقاً مشابه مثال‌های کتاب Economide بود. 

مکانیک سیالات دو فازی
با بررسی سؤالات درس دو فازی در آزمون کارشناسی ارشد سال 93 (بهمن 92) می‌توان نتیجه گرفت50% سؤالات از مبحث جریان‌های دو فازی پایدار در خطوط لوله شیب‌دار طرح شده بود. این حجم سؤال از مبحث فوق در صورتی طرح گردیده که در آزمون سال 92 هیچ سؤالی از خطوط لوله شیب‌دار مطرح نبوده است. مابقی سؤالات نیز به صورتی بین دیگر مباحث پخش شده بود که حتی از مفاهیم بنیادی نیز سؤال طرح شده بود.
به طور کلی سؤالات درس بهره‌برداری آزمون 93 (بهمن 92) راحت‌تر از آزمون سال 92 بوده ولی سال 93 سؤالات درس دو فازی دشوارتر از سال 92 داشت.

در آزمون سال 93 (بهمن 92) طراحان برای طرح سؤالات به برخی از فصل‌ها توجه بیشتری داشتند در حالی که در سال 92 سؤالات به صورت پراکنده و تقریباً از تمامی فصول مهم طراحی شده بودند. به طور مثال فصل تنش و تغییر شکل و سن زمین و خواص فیزیکی و شیمیایی نفت نیمی از سؤالات آزمون سال 93 (بهمن 92) را به خود اختصاص داده بودند. همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد عمده سؤالات زمین‌شناسی ساختمانی از منابع موجود طراحی شده بودند هر چند تعدادی از سؤالات به صورت دقیق (2 تا 4 سؤال) از سایر جزوات مطرح شده‌‌اند. به طور کلی سؤالات سال 93 و سال 92 در سطح یکسانی از دشواری قرار داشتند.

مخزن 1 
با توجه به بررسی سؤالات آزمون سراسری سال 93 (بهمن 92) در سؤالات مخزن 1 توجه طراحان بیشتر به محاسبه اسکین و رابطه دارسی بوده است به خصوص روابط مختلف مربوط به محاسبه راندمان و اسکین چاه که مشابه هم نیز بودند. از طرف دیگر تعداد سؤالات درس مخزن 2 بود که در سال 93 به 5 سؤال کاهش پیدا کرد. به عبارتی اگر کسی بخش اسکین را مطالعه می‌کرد از نظر تعداد سؤال تقریباً برابر با تعداد سؤالاتی بود که می‌توانست با مطالعه‌ی درس مخزن 2 پاسخ دهد و این نکته دقیقاً برای داوطلبان گرایش حفاری که در گرایش مخزن شرکت کردند بسیار حائز اهمیت خواهد بود چرا که تنها دروسی که در گرایش حفاری و مخزن با هم تفاوت دارند حفاری 2 برای حفاری و مخزن 2 برای مخازن است. سؤالات سال 93 به طور کلی بسیار راحت‌تر از سؤالات سال 92 بودند. 

بهره‌برداری
در درس بهره‌برداری بر خلاف سال 92 که منحنی‌های عملکرد تولید از مخزن تقریباً تمامی سؤالات را به خود اختصاص داده بود در آزمون کارشناسی ارشد سال 93 (بهمن 92) پراکندگی سؤالات در تمامی فصول به خوبی مشاهده می‌شد. تسهیلات موجود سر چاه که تقریباً در 5 سال اخیر سؤالی را به خود اختصاص نداده بود که در آزمون (93) 2 تست از آن مطرح شده بود. 2 تست مربوط به اسیدکاری دقیقاً مشابه مثال‌های کتاب بود. 

مکانیک سیالات دو فازی
با بررسی سؤالات درس دو فازی در آزمون کارشناسی ارشد سال 93 (بهمن 92) می‌توان نتیجه گرفت50% سؤالات از مبحث جریان‌های دو فازی پایدار در خطوط لوله شیب‌دار طرح شده بود. این حجم سؤال از مبحث فوق در صورتی طرح گردیده که در آزمون سال 92 هیچ سؤالی از خطوط لوله شیب‌دار مطرح نبوده است. مابقی سؤالات نیز به صورتی بین دیگر مباحث پخش شده بود که حتی از مفاهیم بنیادی نیز سؤال طرح شده بود.
به طور کلی سؤالات درس بهره‌برداری آزمون 93 (بهمن 92) راحت‌تر از آزمون سال 92 بوده ولی سال 93 سؤالات درس دو فازی دشوارتر از سال 92 داشت.

مخزن 1 
با توجه به بررسی سؤالات آزمون سراسری سال 93 (بهمن 92) در سؤالات مخزن 1 توجه طراحان بیشتر به محاسبه اسکین و رابطه دارسی بوده است به خصوص روابط مختلف مربوط به محاسبه راندمان و اسکین چاه که مشابه هم نیز بودند. از طرف دیگر تعداد سؤالات درس مخزن 2 بود که در سال 93 به 5 سؤال کاهش پیدا کرد. به عبارتی اگر کسی بخش اسکین را مطالعه می‌کرد از نظر تعداد سؤال تقریباً برابر با تعداد سؤالاتی بود که می‌توانست با مطالعه‌ی درس مخزن 2 پاسخ دهد و این نکته دقیقاً برای داوطلبان گرایش حفاری که در گرایش مخزن شرکت کردند بسیار حائز اهمیت خواهد بود چرا که تنها دروسی که در گرایش حفاری و مخزن با هم تفاوت دارند حفاری 2 برای حفاری و مخزن 2 برای مخازن است. سؤالات سال 93 به طور کلی بسیار راحت‌تر از سؤالات سال 92 بودند. 

حفاری 
سؤالات سال 93 (بهمن 92) در کل در سطح متوسطی بودند به جز سؤال 210 که مربوط به محاسبات سیمان و سؤال 193 که مربوط به طراحی لوله جداری می‌شود و از سطح بالایی برخوردار بودند.
آنچه مسلم است و از بررسی سؤالات بر می‌آید آن است که مباحث مطرح شده را در منابع و جزوات موجود می‌توان یافت و سؤالات خارج از منابع قابل دسترس نبوده است.
پراکندگی سؤالات 93 کمتر از سال 92 بود. سؤالات در کنکور سال قبل بیشتر محاسباتی بود اما آزمون (93) بیشتر مفهومی ـ تحلیلی بود و بر مبحث گل حفاری بیشتر تکیه شده بود.
سؤال 198 در حد خودش نوع جدیدی از سؤال در حفاری محسوب می‌شود که مربوط به هیدرولیک گل حفاری است که منبع آن کتاب applied drilling می‌باشد.

بهره‌برداری
در درس بهره‌برداری بر خلاف سال 92 که منحنی‌های عملکرد تولید از مخزن تقریباً تمامی سؤالات را به خود اختصاص داده بود در آزمون کارشناسی ارشد سال 93 (بهمن 92) پراکندگی سؤالات در تمامی فصول به خوبی مشاهده می‌شد. تسهیلات موجود سر چاه که تقریباً در 5 سال اخیر سؤالی را به خود اختصاص نداده بود که در آزمون (93) 2 تست از آن مطرح شده بود. 2 تست مربوط به اسیدکاری دقیقاً مشابه مثال‌های کتاب Economide بود.

آزمون درس ریاضی در رشته نفت شامل سه درس ریاضی عمومی، معادلات دیفرانسیل و ریاضیات مهندسی است. تعداد سؤالات مطرح شده از این دروس در سال 92 به ترتیب (9 و 6 و 5) و در سال 93 به ترتیب (10 و 5 و 5) بوده است. بنابراین در ترکیب سؤالات تغییرات اندکی رخ داده است.
سطح دشواری سؤالات 93 نیز کم و بیش مانند سال 92 است. در بخش معادلات دیفرانسیل تست‌های سال 93 اندکی وقت‌‌گیرتر بوده و به محاسبات بیشتری نیاز داشتند. اما سؤالات ریاضی مهندسی تست‌های متوسط بودند که اگر دانشجو به مفاهیم درس تسلط داشت با صرف وقت اندکی می‌توانست به جواب برسد. سؤالات درس ریاضی عمومی نسبت به سال 92 کمی ساده‌‌تر بودند البته این تفاوت محسوس نبود. در مجموع می‌توان گفت آزمون امسال شامل 70 درسد سؤالات معمولی و همیشگی، 10 درصد سؤالات مفهومی و 20 درصد سؤالات وقت‌گیر با محاسبات طولانی بوده است.

درس سنگ شناسی رسوبی
سؤالات آزمون کارشناسی ارشد سال 93 (بهمن 92) درس سنگ‌شناسی رسوبی نسبت به سال گذشته مفهومی‌تر شده و بیشتر حجم سؤالات را نام گذاری سنگ‌های رسوبی به خود اختصاص داده بود.
پراکندگی سؤالات به گونه‌ای است که 2 سؤال از سنگ‌های کربناته، 2 سؤال از ماسه سنگ‌ها و شیل‌ها، 1 سؤال از کانی‌شناسی و 1 سؤال از مبحث اجزاء تشکیل دهنده سنگ‌های رسوبی تخریبی طرح شده بود. سطح سؤالات مطرح شده به نسبت از سال گذشته دشوارتر بوده و این به دلیل مفهومی‌تر شدن سؤالات آزمون (93) است.
توجه به این نکته ضروری است که اغلب سؤالات از جزوه دکتر ربانی بوده و مطالعه کامل این منابع بسیار مفید فایده قرار خواهد گرفت.
در مجموع آزمون 93 جز در مباحث مد نظر طراحان که از آنها سؤال طرح شده بود تفاوت چندانی با آزمون سال گذشته نداشت.

زمین شناسی تحت الارضی
در آزمون کارشناسی ارشد سال 93 (بهمن 92) در درس زمین‌شناسی تحت‌الارضی 7 سؤال مطرح شد که اکثر سؤالات مربوط به مبحث نمودارهای پتروفیزیکی می‌باشد. پراکندگی سؤالات به گونه‌‌ای است که مباحث مهم پوشش داده شده و محتوای سؤالات به صورت مفهومی و کمی دشوارتر از آزمون سال گذشته بوده است.
از مبحث شکستگی نیز که در سال 92 هیچ سؤالی مطرح نبود در آزمون 93 یک سؤال طراحی شده بود. اگر برای این درس زمان کافی صرف شده و مطالعه دقیق صورت گرفته باشد پاسخگویی به تمام سؤالات امکان‌پذیر بوده است. 

زمین شناسی نفت ایران
در آزمون 93 (بهمن 92) در درس زمین شناسی ایران بیشترین حجم سؤالات مربوط به مبحث سازند‌های زاگرس بود که اکثریت سؤالات را به خود اختصاص می‌داد.
در این آزمون یکی از سؤالات تکراری بود و در آزمون سال 91 هم مطرح شده بود.
سؤالات آزمون 93 نسبت به 92 مفهومی‌تر وکمی دشوارتر بودند و نیاز به دقت بیشتری داشتند.

در آزمون کارشناسی ارشد سال‌های 92 و 93 (بهمن 92) سؤالات درس ژئوفیزیک از سؤالات کاملاً حفظی و صرفا حفظ صورت فرمول خارج شده و به سمت سؤالات محاسبه‌ای و مفهومی پیش می‌رود و این تغییرات در آزمون 93 مشهودتر بوده و سطح سؤالات بسیار سخت‌تر به نظر می‌رسید.
در آزمون کارشناسی ارشد سال 93 (بهمن 92) از فصل پی جویی‌های الکترومغناطیسی هم یک سؤال آورده شده است که در آزمون‌های سال‌های گذشته مشاهده نشده بود.
در آزمون سال 93 از تعداد سؤالات لزره نگاری کاسته شده و به تعداد سؤالات گرانی سنجی افزوده شده است.
انتظار می‌رود روند سخت‌تر شدن سؤالات در سال‌های آتی ادامه پیدا کند لذا به داوطلبان عزیز پیشنهاد می‌شود منابع جدید معرفی شده را به خوبی مطالعه نمایند.

سؤالات آزمون کارشناسی ارشد درس ژئوشیمی آلی در سال 92 از جامعیت بیشتر و طرح تست از مباحث بیشتری در زمینه انتخاب مباحث برخوردار است. در صورتی که در آزمون سال 93 (بهمن 92) از یک مبحث چندین تست طراحی شده است.
سؤالات درس ژئوشیمی آلی حاوی نکات ریزی می‌باشد که نیاز به مطالعه دقیق و نکته بینانه دارد.
چنین به نظر می‌رسد که در آزمون 93 تلاش شده از مباحثی که در سال گذشته از آن‌ها سؤال طرح نشده استفاده گردد. سؤالات به گونه‌ای طراحی شده‌اند که نیاز است دانشجو به خوبی روی مفهوم مورد نظر تسلط داشته باشد تا بتواند چند مبحث را به هم ارتباط داده و جواب سؤال را بیابد.

*مدرسان شریف