روش خواندن دروس ریاضیات در کنکور ; در این مطلب قصد داریم تا از گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی و درس ریاضی، یعنی مهم‌ترین درس این گروه، صحبت کنیم. درس ریاضی در این گروه، مباحث بسیار گسترده و مهمی را شامل می‌شود که بیشترین ضریب را در آزمون سراسری دارد و در بالا و پایین شدن تراز نمره داوطلبان، خیلی مؤثر است. حجم بسیار زیاد، تنوع درس ریاضی و ضریب بالای آن برای این گروه آزمایشی، از عواملی هستند که باعث می‌شود تا داوطلبان در این درس با رقابت سختی مواجه شوند؛ به علاوه باید بدانید که حتی اگر بدون توجه به ریاضی هم از سد کنکور بگذرید، در بسیاری از رشته‌ها، چند واحد ریاضی وجود دارد و ممکن است که شما به خاطر ضعیف بودن در این درس، در دانشگاه با مشکلات زیادی روبرو شوید؛ پس اگر از داوطلبان عزیز گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی هستید و در مطالعه برخی از مباحث این درس یا همه آن مباحث، مشکل دارید این مقاله را به خوبی مطالعه کنید تا بتوانید به آسانی از پسِ ریاضی در آزمون سراسری این گروه آزمایشی برآیید و هنر مطالعه این درس را فرا بگیرید ریاضی را باید بر مبنای سه اصل یادگیری، تمرین و مرور قرار دهیم که در ادامه به هر یک از این موارد می‌پردازیم:

اولین مرحله از مطالعه، یادگیری است که می‏توان گفت مهم‌ترین اصل آن است؛ زیرا تا ریاضی را درست و مفهومی یاد نگیریم، نمی‏توانیم به سؤالات این درس به خوبی پاسخ دهیم؛ پس باید از تمام ابزارهای موجود برای یادگیری استفاده کنیم. ابزارهای یادگیری این درس عبارتند از: کلاس، جزوه و کتاب درسی. شما داوطلب عزیز باید در کلاس به دقت درس را از دبیر بیاموزید و سپس در همان روز، مبحث تدریس‌شده را از جزوه مطالعه کرده و مثال‏ها را مجدداً حل کنید. هیچ‌گاه فرمول‌ها را حفظ نکنید؛ زیرا به زودی آنها را فراموش می‌کنید؛ تازه اگر هم فراموش نکنید، نمی‌توانید در حل تست‌ها از آنها استفاده کنید؛ چون فقط آنها را حفظ کرده‌اید و نمی‌دانید که در کجا کاربرد دارند. بعد از خواندن جزوه، نوبت به مطالعه‏ کتاب درسی می‏رسد که باید خط به خط آن را بخوانید و تمام مثال‏ها و تمرین‏های حل‌شده و حل‌نشده آن را حل کنید. حتماً توجه داشته باشید که تعدادی از تست‏های آزمون سراسری، عیناً از مثال‏ها، تمرین‏ها و نکات متن درس مطرح می‏شود. برای حل سؤالات ریاضی، تنها یاد گرفتن نکات، قضیه‏ها و فرمول‏ها کافی نیست، بلکه باید، علاوه بر یادگیری و فهمیدن، آنها را نیز به خاطر بسپارید؛ زیرا در جلسه‏ آزمون، نه کتاب داریم و نه جزوه. در ادامه‏ مرحله‌ یادگیری، لازم است که تعدادی از تست‌ها را به صورت آموزشی از مبحثی که مطالعه کرده‌اید، حل کنید. در حل تست‌های آموزشی، زمان تست زدن مهم نیست، بلکه یادگیری تمام نکات تست و به‌کارگیری مطالب مطالعه‌شده در حل تست، مهم است. هنگام حل تست آموزشی می‏توانید از جزوه یا کتاب درسی یا حتی پاسخ تشریحی تست کمک بگیرید. تعداد تست‏های آموزشی باید به اندازه‏ای باشد که تمام مطالب درسی در آن مبحث را پوشش دهد. پس از حل تست‏های آموزشی، نوبت خلاصه‏نویسی است. مباحثی را که مطالعه و چند تست آموزشی از آن حل کرده‌اید، خلاصه‏نویسی کنید. سعی کنید که در خلاصه‏نویسی، تمام مطالب و نکات مهم مباحث مطالعه شده را یادداشت کنید. با پایان خلاصه ‏نویسی، مبحث مطالعه‌شده‏ مرحله‏ اول مطالعه، که یادگیری است، به پایان می‏رسد.

 

اکنون که درس‌ها را خوب یاد گرفته و آنها را خلاصه‏نویسی کرده‌اید، باید برای تثبیت مطالب و نکات درسی و تسلط بر آنها و نیز بالا رفتن سرعت تست‏زنی، تست تمرین کنید. تست‏هایی را که حل نکرده یا غلط حل کرده‌اید، حتماً علامت‏گذاری کنید؛ زیرا در این تست‏ها ضعف دارید و باید آنها را برطرف کنید. چون حجم مطالب درسی و تنوع آنها زیاد است، نباید تعداد تست‏های تمرینی به قدری زیاد باشد که از مباحث دیگر عقب بیفتید. باید تست را دقیقاً و متناسب با حجم مبحث و موضوع مطالعه‌شده انتخاب کنید. اگر مبحثی را به طور کامل نخوانده‌اید، به حل تست‏های تمرینی نپردازید. تعداد تست‌های تمرینی باید به مقداری باشد که تمام نکات ریز و درشت مبحث مورد نظر را پوشش دهد؛ البته این موضوع به یادگیری شما نیز بستگی دارد. می‌توانید متناسب با هر تستی که از یک مبحث در آزمون سراسری مطرح می‏شود، حداقل پنجاه تست را به طور تمرینی حل کنید. در انتخاب تست‏های تمرینی، اولویت با تست‏های آزمون سراسری سال‏های گذشته است؛ چون هم استاندارد هستند و هم تمام مطالب درسی را پوشش می‏دهند.

در هنگام تمرین، کنار هر کدام از سؤالات که نتوانسته بودید هیچ راه حلی را برای آنها ارایه دهید، علامت منفی، و کنار سؤالاتی که آنها را به صورت کامل حل کرده، ولی به پاسخ غلط رسیده‌اید، علامت ضربدر، و کنار سؤالاتی که نصف راه حل را رفته، ولی بالاخره به هیچ کدام از گزینه‌ها نرسیده‌اید، علامت مثبت بگذارید، و کنار سؤالاتی که با راه حل درست به پاسخ درست رسیده‌اید، هیچ علامتی نگذارید. انجام این کار به درد دوره کردن مفید و سریع، یعنی در دور دوم که شما خواستید این تست‌ها را دوباره  حل کنید، می‌خورد؛ زیرا شما بدون صرف وقت اضافی به حل تست‌های علامت دار می‌پردازید و دوباره همان کار را تکرار می‌کنید. با این شیوه خواندن و تست زدن، نه نیازی به حفظ کردن فرمول‌ها و نکات تست‌ها خواهید داشت و نه احساس  خواهید کرد که آن تست‌ها و نکاتشان را پس از مدتی فراموش کرده‌اید.

 

 

 

چون حجم مطالب در درس ریاضی زیاد است، ممکن است بعضی از مطالبی را که قبلاً مطالعه کرده‌اید، فراموش کنید؛ در این صورت، باید در فواصل معین، مطالب را مرور و دوره کنید. در این مرحله از مطالعه می‏توانید هم از جزوه و هم از خلاصه‏نویسی‏ها استفاده کنید. پس از خواندن آ‏نها و یادآوری نکات، بهتر است که به سراغ تست‏های علامت‏گذاری‌شده بروید و آنهایی را که قبلاً اشکال داشتید، مجدداً حل کنید، و اگر زمان داشتید، تعدادی تست جدید از آن مبحث را نیز حل کنید. هر اندازه که بتوانید تعداد دفعات مرور را بیشتر کنید، آماده‏تر می‌شوید و حضور ذهن بالاتری برای حل سؤالات تستی پیدا می‏کنید.

حالا که راه و روش‌های مطالعه کلی درس ریاضی را بیان کردیم، درباره نحوه مطالعه بخش‌های مختلف این درس نیز توضیحاتی ارایه می‌دهیم. همان طور که می‌دانید، سؤالات درس ریاضیات در گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی به این بخش‌ها تقسیم می‌شود: الف- حساب و دیفرانسیل، ب- ریاضیات پایه، پ- ریاضیات گسسته، ت- هندسه تحلیلی و جبر خطی.

 

حساب دیفرانسیل، به علت دارا بودن بیشترین درصد پرسش‌های ریاضی در آزمون سراسری، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تقریباً 35 درصد پرسش‌های ریاضیات در آزمون سراسری گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی، از مباحث این درس مطرح می‌شود.

 

ریاضیات پایه، شامل ریاضیات پایه اول، دوم و سوم دبیرستان است. مطالب این دروس، پایه و اساس ریاضیات را شکل می‌دهند و درک و فهم آن، کمک بسیار زیادی در یادگیری بهتر دروس پیش دانشگاهی می‌کند؛ پس فهم ریاضیات باید از پایه مورد توجه بسیار زیادی قرار گیرد. اگر دانش‌آموز سال سوم هستید و این مطلب را می‌خوانید، از همین حالا حساب جداگانه‌ای برای درس حسابان باز کنید تا در سال آینده با درس حساب دیفرانسیل مشکلی نداشته و بتوانید در آن پیشرفت خوبی داشته باشید. در مطالعه این درس سعی کنید که پیوستگی مطالب را حفظ کنید. ابتدا از بحث مثلثات شروع کرده و سعی کنید که تمام نکات و فرمول‌های مربوط به آن را یاد بگیرید؛ چون مثلثات در تمام مباحث بعدی کاربرد دارد، و مباحث تابع، حد، پیوستگی، مشتق و انتگرال را پس از آن بخوانید. در این درس، تا می‌توانید، به عنوان تمرین تست بزنید و حتماً مرور درس‌ها و تست‌ها را در برنامه خود قرار دهید.

 

ریاضیات گسسته، شامل مطالبی جالب و متنوع و در عین حال متفاوت از آن چیزی است که تاکنون در ریاضیات ارایه شده است. پیش از مطالعه فصول، احتمال و ترکیبات در کتاب گسسته، حتماً به کتاب جبر و احتمال مراجعه کنید؛ زیرا در کتاب گسسته، به مطالب پایه‌ای اشاره‌ای نشده و تنها به ادامه آنها پرداخته شده است. پیشنهاد می‌شود قبل از اینکه به سراغ تست‌ها بروید، حتماً تعدادی از مسایل تشریحی را حل کنید. به علت گستردگی موضوعات این کتاب در آزمون سراسری، در اکثر سال‌ها، قالب‌های مشخصی در طراحی سؤالات در نظر گرفته شده است؛ بدین معنا که ساختار سؤالات در سال‌های مختلف، شبیه به هم است؛ از این رو، حل سؤالات آزمون سراسری سال‌های گذشته اهمیت ویژه‌ای دارد و، علاوه بر آشنا کردن شما با ساختار سؤالات، شیوه مطالعه‌تان را نیز اصلاح می‌کند.

 

این دروس، حدود 20 درصد پرسش‌های آزمون سراسری را به خود اختصاص می‌دهد. در این میان، 60  درصد پرسش‌ها از هندسه تحلیلی و جبرخطی و مابقی از هندسه 1 و 2 و هندسه فضایی است. برای نتیجه‌گیری بهتر در هندسه 1و2 (به خصوص بخش فضایی هندسه 2) فهرستی از قضایا و صورت تمرینات مهم کتاب درسی را تهیه و آن را در دراز مدت، چندین مرتبه مرور کنید. از این طریق، شما در حل تست‌ها تبحر کافی را به دست خواهید آورد. معمولاً تست‌های هندسه تحلیلی در یک قالب مشخص بوده و برخی از تست‌های آن وقت‌گیر هستند؛ پس دقت کنید که تنها در صورت داشتن وقت کافی باید به حل آنها بپردازید.

 

 

1- شما نمی‌توانید ریاضیات را فقط با خواندن و گوش دادن یاد بگیرید. قسمت زیادی از یادگیری ریاضیات، به تمرین کردن زیاد بستگی دارد. در فراگیری ریاضیات، یاد گرفتن چگونگی استفاده از فرمول‌ها و روش‌ها نیز بسیار مهم است.

2- ریاضیات، یک موضوع زنجیره‌ای است و مطلبی که در یک روز معیّن درس داده می‌شود، بر اساس آموخته‌های روزهای قبل است؛ پس سعی کنید که تمام مطالب را به خوبی و در زمان لازم یاد بگیرید.

3- فرمول‌ها و روش‌های بسیار زیادی برای حل مسایل ریاضیات وجود دارد؛ بنابراین، سعی کنید که بر فرمول‌ها و روش‌های کلیدی مسلط شوید. انجام این کار، میزان اطلاعاتی را که باید برای حل مسایل به خاطر بسپارید، کاهش خواهد داد.

4- وقتی روشی را برای حل یک مساله یاد گرفتید، در بیشتر موارد، دقیقاً همان روش برای حل دیگر مسایل هم می‌تواند استفاده شود. ضمناً وقتی با مساله‌ جدیدی روبرو می‌شوید، سعی کنید که آموخته‌های قبلی خود را در حل مساله جدید نیز به کار ببرید.

5- فرهنگ لغات ریاضی را یاد بگیرید. اغلب کلمه‌ای که در ریاضی مورد استفاده قرار می‌گیرد، وقتی در مبحثی غیر از ریاضی هم مورد استفاده قرار بگیرد، معنای متفاوتی می‌دهد. کلمات و اصطلاحات جدید ریاضی و معنای ریاضی آنها را در قسمت‌های خاصی از دفتر خود وارد کنید.

6- برای یادگیری بهتر ریاضیات، حتماً از ابتدای دبیرستان شروع کنید؛ زیرا ریاضی از جمله درس‌هایی است که مطالبش به صورت زنجیره‌وار به هم وصل است و دانستن مطالب قبلی، نقش مهمی در یادگیری مطالب بعدی دارد.