تحلیل آزمون کارشناسی ارشد سال 95 مجموعه حقوق 

زبان تخصصی

داوطلبان در سؤالات زبان انگلیسی سالیان گذشته شاهد این امر بودند که سؤالات این درس را 15 سؤال از زبان عمومی و 15 سؤال از زبان تخصصی تشکیل می‌داد که سؤالات زبان عمومی مشتمل بر 10 سؤال از قسمت واژگان و 5 سؤال از cloze test بود، در حالی که سؤالات سال 95 همانند سال گذشته (سال 94) دارای ویژگی‌ای است که از سابقه زیادی برخوردار نمی‌باشد، همان‌طور که در متن سؤالات ملاحظه می‌گردد در کنکور امسال و سال گذشته برخلاف سال‌های قبل، طراحان پنج متن نسبتاً طولانی را برای این درس در نظر گرفته‌اند. بدین ترتیب به نظر می‌رسد رویه کنونی، رویه‌ای ثابت بوده و قرار است از این به بعد، این شیوه مدنظر قرار گیرد. لذا داوطلبان باید به این موضوع توجه داشته باشند که برای موفقیت در پاسخ‌گویی به سؤالات باید منابعی را در برنامه مطالعاتی خود قرار دهند که بیشتر خصیصه متن‌ محور دارد و مشتمل بر درک مطلب است؛ منابعی از قبیل Law text وLaw made simple می‌تواند زمینه آمادگی داوطلبانی را که قصد شرکت در این آزمون را دارند فراهم نماید. با این حال نباید از یاد برد که افزایش دامنه لغات، همچنان از اهمیتی ویژه برخوردار است؛ زیرا گرچه مانند گذشته، به طور مستقیم، بخشی تحت عنوان «Vocabulary» در آزمون ارشد حقوق وجود ندارد، اما فهم متن‌های تخصصیِ حقوق در گروِ داشتن سطحی متناهی از لغات عمومی و اختصاصی است.

آیین دادرسی کیفری

در سال 95 برای اولین بار قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 به عنوان منبع طرح سؤالات در این درس قرار گرفته است که این موضوع، تغییرات بسیاری را در نوع و ترکیب سؤالات به وجود آورده است. مشاهده می‌شود که هنوز از بخش‌هایی از قانون جدید که تازگی دارند و سابقه نداشته‌اند، سؤالات کمی طرح شده است (مثلاً قرارهای نظارت قضایی که سؤالی از آن‌ها طرح نشده است). البته به جز یک سؤال درمورد سازمان‌های مردم نهاد و نقش آن‌ها در شروع دادرسی که سؤالی حفظی است. این امر همچنین باعث شده که از پراکندگی و گستردگی متن قوانین مورد نیاز برای مطالعه کمتر شود به طوری که برای دیگر قانون تشکیل دادگاه‌ها، منبعی وجود ندارد. مباحث مربوط به آیین دادرسی (۱) تعداد سؤالات بیشتری را به خود اختصاص می‌دهند. به دلیل جدید بودن منبع، تقریباً همه سؤالات جنبه حفظی دارند و با احتیاط طرح شده‌اند و سؤالات متکی به متن مواد قانونی هستند و از رجوع به قوانین خاص و متفرقه خودداری شده است. سطح کیفی سؤالات به نسبت قابل قبول و شامل سؤالات دشوار، متوسط و ساده است و می‌توان سؤالات را متوسط به سمت دشوار دانست. برای پاسخ به سؤالات، کتاب آیین دادرسی کیفری دکتر خالقی و آیین دادرسی کیفری مدرسان شریف و آزمون‌های مدرسان می‌توانستند کمک شایانی به داوطلبان کنند. با مطالعه مفهومی و عمیق و تمرین و تکرار از طریق سؤالات کنکورهای سال‌های گذشته می‌توان به کسب درصد خوب در سؤالات این درس امیدوار بود.

آیین دادرسی مدنی

در سال 1395 درس آیین دادرسی مدنی همانند سال‌های گذشته 15 سؤال مطرح شد، که از این تعداد سؤال، 3 سؤال از مباحث مربوط به صلاحیت مراجع و اشخاص وابسته به دادگستری، 3 سؤال از مباحث ناشی دادرسی (ناشی از ادله یا غیر ادله)، 3 سؤال از مبحث دستور موقت و تأمین خواسته، 2 سؤال از مبحث دادخواست و جلسه دادرسی، 2 سؤال از مبحث طرق شکایت از آراء و از مباحث انواع دعاوی و دفاعیات خوانده نیز هر کدام یک سؤال مطرح شده بود. از این 15 سؤال طرح شده، 5 سؤال حفظی و 10 سؤال مفهومی و استدلالی بوده است. آنچه در طرح سؤالات می‌تواند مورد اشکال باشد، عدم طرح سؤال از مبحث داوری می‌باشد که همانند سال گذشته به این موضوع بی‌توجه بوده‌اند. همچنین قانون اجرای احکام مدنی همانند سال گذشته مغفول مانده است. همچنین علی‌رغم اینکه بحث مربوط به طرق شکایت از آراء از مهم‌ترین مباحث آیین دادرسی مدنی است، اما سؤالات طرح شده امسال در این حوزه نسبت به سال قبل کاهش یافته است. مهم‌تر از آن بی‌توجهی به قانون جدید نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 1394 بوده است، که انتظار می‌رفت با توجه به جدید‌التصویب بودن این قانون و اهمیت آن، حداقل یک سؤال از این قانون مطرح شود. در خصوص سطح دشواری سؤالات درس آیین دادرسی مدنی در آزمون امسال باید گفت، اگرچه نسبت به سال گذشته سؤالات حفظی بیشتری در آزمون 95 طراحی شده است، اما هم سؤالات حفظی و هم برخی از سؤالات استدلالی نسبت به سال گذشته دشوارتر هستند و حتی در طرح سؤالات حفظی نیز، به سوی مفهومی‌تر شدن آزمون رفته‌اند. بنابراین، سؤالات امسال از نظر استانداردهای مفهومی به سطح دشوارتری رسیده است و این امر هشداری برای داوطلبین آزمون‌های سال آتی جهت مطالعه عمیق مطالب خواهد بود.
در پایان لازم به ذکر است که از بین 15 سؤال مطرح شده درس آیین دادرسی مدنی در سال 95، 12 سؤال عیناً یا مفهوماً در آزمون‌های آزمایشی مدرسان شریف در این سال طرح شده بود و داوطلبینی که در تمامی آزمون‌های مدرسان شریف شرکت کرده باشند و بر تمامی سؤالات مطرح شده در درس آیین دادرسی مدنی در این آزمون‌ها تسلط یافته باشند، به صرف شرکت در آزمون و تسط بر آن سؤالات، انتظار می‌رود حداقل به 10 سؤال در آزمون 95 پاسخ صحیح داده باشند.

حقوق اداری

جهت تحلیل سؤالات حقوق اداری لازم است در دو بخش به موضوع توجه شود:
الف‌ـ تحلیل ساختاری:
ـ تعداد سؤالات کنکور ارشد سراسری 95 همانند سال گذشته، 15 سؤال بوده است.
ـ در سؤالات سال جاری سعی شده است براساس سرفصل‌های وزارت علوم جهت تدریس درس حقوق اداری 1 و2، تا حدودی همه مباحث ولو یک سؤال مورد توجه و پرسش قرار گیرد؛ به عنوان مثال: مبانی و کلیات حقوق اداری (سه سؤال)، اشخاص حقوقی اداری یا سازمان‌های اداری (یک سؤال)، سازمان‌های اداری متمرکز در ایران (یک سؤال)، سازمان‌های اداری غیر متمرکز در ایران (دو سؤال)، اعمال حقوق اداری (یک سؤال)، حقوق استخدامی (دو سؤال)، مسئولیت اداری دولت و کارمندان آن (یک سؤال)، نظارت و کنترل سازمان‌های اداری در ایران (چهار سؤال) طرح شده است.
ب‌ـ تحلیل ماهوی:
ـ یکی از سرفصل‌هایی که بیشتر از سایر مباحث مورد توجه قرار گرفته است، مبحث دیوان عدالت اداری به ویژه در باب آیین دادرسی و ارائه مسأله از آن است که نظیر آن در کنکور دکتری سال‌های 93 و 94 کاملاً نمایان و مشهود است.
ـ با توجه به سؤالات سال 95 اگر چه به نظر می‌رسد بیشتر تست‌ها از کتاب‌ حقوق اداری دکتر موتمنی طرح شده است.

حقوق اساسی

جهت تحلیل سؤالات مربوط لازم هست در دو بخش به موضوع نگاه شود:
الف‌ـ تحلیل شکلی:
ـ در بررسی اجمالی و اولیه سؤالات کنکور ارشد سراسری 95، همانند سال گذشته مجموع سؤالات همان 15 سؤال بوده است. ـ در سؤالات سال جاری سعی شده است براساس سرفصل‌های وزارت علوم جهت تدریس درس حقوق اساسی 1 و2، تا حدودی همه مباحث ولو یک سؤال مورد توجه و پرسش قرار گیرد؛ به عنوان مثال: مبانی و کلیات حقوق اساسی (یک سؤال)، دولت و اشکال حقوقی آن (دو سؤال)، سازمان‌دهی قدرت سیاسی (رژیم سیاسی و تفکیک قوا) (دو سؤال)، سازمان دولت (قوای عمومی شامل قوه مجریه، قضائیه و مقننه) (یک سؤال)، تضمین حقوق و آزادی‌های شهروندان (حقوق بشر و انتخابات) (یک سؤال)، حقوق ملت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (دو سؤال)، رهبری و نهادهای وابسته به آن (یک سؤال)، قوه مقننه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (یک سؤال)، قوه مجریه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (چهار سؤال).
ب‌‌ـ تحلیل ماهوی:
ـ یکی از سرفصل‌هایی که بیشتر از سایر مباحث مربوط مورد توجه قرار گرفته است، مبحث قوه مجریه در ایران است.
ـ با توجه به سؤالات سال 95 اگر چه به نظر می‌رسد بیشتر تست‌های مربوط به حقوق اساسی ایران، از کتاب‌ حقوق اساسی جلد دوم دکتر محمد هاشمی است و مبانی حقوق اساسی از کتاب دکتر بیژن عباسی است.

حقوق بین‌الملل عمومی

برخلاف اکثر درس‌ها، حقوق بین‌الملل عمومی (آزمون ارشد) بیشتر بر دانش توصیفی (و نه تحلیلی داوطلب) استوار است. با این حال، در تست‌های طراحی شده در سال 95، استفاده از متنِ اسنادِ بین‌المللی، از جمله منشور ملل متحد و عهدنامه حقوق دریاها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بنابراین نباید در درس حقوق بین‌الملل عمومی به خواندن کتب آموزشی اکتفا شود و علاوه بر آن‌ها باید خودِ اسناد بین‌المللی، به صورت جداگانه و به طور دقیق خوانده شوند.
همچنین، گرچه در تست‌های امسال، از مکاتب حقوق بین‌الملل سؤال نیامده است، اما خواندن آن‌ها ضروری است؛ چرا که از یک سو، فهم سایر بخش‌ها در گرو دانستن این بحث است و از سوی دیگر، در بسیاری از سال‌ها از این بخش، به طور مستقیم سؤال آمده و هیچ تضمینی از عدم وجود سؤال از این مباحث در سال‌های آتی وجود ندارد.
در آزمون حاضر، از بخش‌های منابع (به خصوص معاهدات بین‌المللی)، مسئولیت بین‌المللی، حقوق جنگ، حقوق دیپلماتیک، سازمان‌های بین‌المللی، حقوق بشر و حقوق دریاها به طور مستقیم (توصیفی/ حفظی) و معمولاً نه چندان تحلیلی، سؤال طرح شده است.

حقوق بین‌الملل خصوصی

همان‌گونه که به طور کلی در آزمون‌های سال‌های اخیر دیده می‌شود، سیاست طراحی سؤالات ارشد، روز به روز از سمت مسائل حفظی به سمت مسائل تحلیلی پیش می‌رود. این روند را می‌توان در سؤالات حقوق بین‌الملل خصوصی سال 95 به وضوح مشاهده کرد. حتی در مورد سؤالاتی که ظاهراً جزو سؤالات حفظی محسوب می‌گردند می‌توان اذعان کرد که صِرفِ حفظ کردن، نمی‌تواند داوطلبین را به پاسخ صحیح سؤال برساند.
از سوی دیگر، با مقایسه‌ی سؤالات حقوق بین‌الملل خصوصی سال‌های پیشین با سال 95 به نظر می‌رسد آنچه بیش از پیش، ذهن طراحان سؤال را به خود معطوف نموده، بحث «مسائل مهم تعارض قوانین» است که می‌توان گفت این بحث نتیجه مباحث حقوق بین‌الملل خصوصی و تعارض قوانین را در خود جای داده است.

حقوق تجارت

در آزمون سال 94 ، 5 سؤال از مبحث شرکت‌های تجاری مطرح شده بود که 4 سؤال آن راجع به شرکت سهامی بود، اما در آزمون سال 95، 5 سؤال از شرکت‌های سهامی طرح شده بود و 2 سؤال از سایر شرکت‌ها. همچنین هر سال 8 یا 9 سؤال به مباحث اسناد تجاری و ورشکستگی و به همین تناسب، یک یا دو سؤال به اقسام تاجر مربوط می‌شد، اما در آزمون سال 95، 5 سؤال از اسناد تجاری و 1 سؤال اختصاصاً در خصوص ورشکستگی آمده و 2 سؤال هم که یکی در خصوص شرکت مختلط و دیگری راجع به شرکت تضامنی است، اشاراتی به بحث ورشکستگی هم دارد، و در نهایت این که 1 سؤال راجع به معامله تجاری تبعی آمد و 1 سؤال هم در خصوص دلالی. سؤالات آزمون سال 95، تله‌های علمی بیشتری داشت و برای پاسخ‌گویی به اکثر سؤالات تسلط کافی به مباحث لازم بود، به علاوه اینکه در برخی سؤالات نکات دقیقی وجود داشت که داوطلب باید به آن توجه می‌کرد اما علی‌رغم آن چه گفته شد با توجه به ماهیت درس حقوق تجارت سؤالات حفظی هم وجود داشت، اما نه مثل سال‌های گذشته، بلکه سؤالات حفظی هم از درجه‌ای از تکلف برخوردار بودند. در نهایت این که آزمون سال 95 از سال گذشته اندکی سخت‌تر بود البته این سختی و دشواری با توجه به توانایی افراد ممکن است متفاوت باشد، اما فی‌الجمله می‌توان گفت کمی سخت‌تر بوده است.

حقوق جزای اختصاصی

تعداد سؤال‌های درس جزای اختصاصی به مانند سال‌های قبل، 20 سؤال بود. از این 20 سؤال، سهم بحث جرایم علیه تمامیت جسمانی، 10 سؤال بود. اختصاص این تعداد سؤال به این مبحث، دور از انتظار بود و همین امر موجب شد تا موازنه‌ی سؤالات در مباحث دیگر رعایت نشود. به این ترتیب که از مباحث جرایم علیه اموال که اهمیت قابل توجهی دارد، تنها 2 سؤال و از جرایم علیه آسایش عمومی تنها 1 سؤال و از جرایم علیه امنیت 2 سؤال طراحی گردید. از میان 10 سؤال جرایم علیه تمامیت جسمانی، 4 سؤال تحلیلی و 6 سؤال حفظی و با خواندن قانون نیز قابل پاسخ‌گویی بود. از میان 2 سؤال مربوط به جرایم علیه اموال، 1 سؤال از خیانت در امانت طراحی شده که یکی از شرایط و اوضاع و احوال جرم خیانت در امانت را با ظرافت مورد پرسش قرار داده بود. سؤال دیگر نیز به نظر ساده می‌رسید، اما از 2 سؤال جرایم علیه امنیت، 1 سؤال مربوط به مبحث بغی و مطابق با نص قانون و دیگری سؤالی تحلیلی ـ حفظی از جرم افساد فی‌الارض بود. در مورد جرایم علیه آسایش عمومی، تک سؤال طراحی شده از مبحث جعل بود که انصافاً بسیار ماهرانه مورد سؤال قرار گرفته بود.
همان‌طور که ملاحظه می‌شود، تا الان 15 سؤال مورد بررسی قرار گرفته است. 5 سؤال باقی مانده اینگونه تقسیم شده است: 2 سؤال قوانین خاص، 2 سؤال از جرایم رایانه‌ای و 1 سؤال از جرایم علیه تمامیت معنوی. از سؤال قوانین خاص، 1 سؤال از پول‌شویی طرح گردید که البته سؤالی ساده بود و سؤال دیگر از بحث قاچاق انسان است که با در نظر گرفتن نحوه‌ی تنظیم گزینه‌ها، سؤالی متوسط روبه دشوار تلقی می‌شود. از 2 سؤال جرایم رایانه‌ای، 1 سؤال مطابق با نص قانون و ساده بود و سؤال دیگر متوسط. اما تک سؤال جرایم علیه تمامیت معنوی از بحث هدف طراحی گشته، که بسیار ساده بود.
در مجموع به نظر می‌رسد، سؤالات جزای اختصاصی کنکور 95، از سطحی کیفی مناسب و نسبتاً دشوار برخوردار بود.

حقوق جزای عمومی

سؤالات جزای عمومی 95 در کل استانداردتر از سال‌های گذشته بود و وجود ده سؤال به صورت مسئله از پانزده سؤال موجود در نوع خود در سال‌های اخیر کم سابقه است، برای مثال در سال 94 این تعداد خیلی کمتر بود و بیشتر سؤالات در دو یا سه اخیر حفظی بوده‌اند، در حالی که امسال سؤالات به صورت مفهومی و استنباطی طرح شده است که نشان‌گر تغییر رویکرد طراحان محترم می‌باشد.
یکی از نکات جالب توجه در سؤالات امسال، طرح سؤال از قوانین خاص است، که این مسأله بیشتر در سؤالات جزای اختصاصی و آیین دادرسی کیفری بود، اما امسال طراح نگاهی به قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 1394 مجمع تشخیص داشته است که براساس ماده 21 قانون مذکور اقدام به طرح سؤال کرده و بر این اندیشه که سؤالات جزای عمومی فقط از قانون مجازات اسلامی است خط بطلان کشیده است.
در کل به جزء سؤالات بخش مکاتب حقوق کیفری که همیشه از کتاب طرح می‌شوند، بقیه از قانون طرح شده‌اند. طبق معمول، امسال هم 2 سؤال از مکاتب طرح شده بود که با خواندن کتاب‌های مطرح در زمینه حقوق جزای عمومی می‌توان به آن پاسخ داد. به بحث تعدد و تکرار هم توجه ویژه‌ای شده است و آوردن یک سؤال هم از مبحث جرم محال قابل توجه است.

حقوق مدنی

در سؤالات آزمون امسال از مدنی یک و دو هیچ سؤالی طرح نشده بود. اکثر سؤالات از مدنی سه و شش طرح شده بود که بیانگر اهمیت این دو درس بخصوص درس مدنی سه می‌باشد که به نوعی زیربنای سایر مدنی‌ها و به عبارتی دیگر کل حقوق است و فردی که قادر به درک و فهم آن نباشد یارای آن نخواهد بود که سایر موارد درسی را به خوبی سپری نماید. از لحاظ کیفی باید اذعان کرد که سؤالات مدنی مفهومی‌تر بود و حفظ مطالب به تنهایی نمی‌‌توانست در این آزمون موفقیتی به همراه داشته باشد.
با مشاهده سؤالات می‌توان دریافت که امسال توجه خاصی به مباحث مدنی سه (قواعد عمومی قراردادها) و مدنی شش (عقود معین یک) شده بود به نحوی که این دو درس 12 سؤال از درس حقوق مدنی را به خود اختصاص داده‌اند، برعکس سال گذشته که مبحث مدنی سه (اعمال حقوقی) نقش کم رنگی را در سؤالات کنکور سراسری ایفا نموده بود امسال بسیار مورد توجه طراحان قرار گرفته بود، همچنین سؤالاتی از مدنی هفت در مورد جعاله و مضاربه طرح شده بود که معمولاً داوطلبان نسبت به آن اهمیتی نشان نمی‌دهند و حتی جزو سرفصل‌های دروس در کلاس‌های دانشگاه نیز نمی‌باشد که این امر باید مورد توجه باشد. بودجه‌بندی امسال حقوق مدنی تنها در سه درس مدنی شش، هفت و هشت با سال گذشته شباهت داشت که این امر داوطلبانی که آزمون سال گذشته را الگوی مطالعه خود قرار داده‌ بودند را دچار مشکل نمود.
مباحث مدنی‌های چهار (وقایع حقوقی)، پنج (حقوق خانواده)، هفت (عقود معین دو) و هشت (شفعه، وصیت و ارث) در آزمون سال 95 به طور یکسان تنها دو سؤال را به خود اختصاص داده‌اند.
در مورد مباحث مدنی سه و مدنی شش نیز لازم به ذکر است هر کدام به ترتیب هفت و پنج سؤال را به خود اختصاص داده‌اند که با توجه به سال گذشته مبحث مدنی سه امسال مورد توجه بیشتری قرار گرفته است.

حقوق مدنی (تعهدات)

رویه‌ی آزمون‌ها این بوده که اغلب یک سؤال به موضوع الزامات خارج از قرارداد، یک سؤال به یکی از عقود معین و سایر سؤالات به تحلیل تعهد و ارکان تعهد اختصاص یافته است. مبحث تعهدات آزمون کارشناسی ارشد 94 نیز به همین صورت بود، اما در آزمون سال 95 هشت سؤال از سقوط تعهدات آمده است که 2 سؤال از عقود معین (ضمانت) و 5 سؤال در خصوص قواعد عمومی تعهدات که به نظر می‌رسد، با رویه آزمون‌های سابق متفاوت است. نکته‌ای که مورد توجه قرار گرفت، این است که در آزمون 95 به دو مبحث ضمانت و تبدیل تعهد، توجه بسیار شده است، به خصوص بحث تبدیل تعهد که شاید بهتر بود طراح سؤال با توجه به حجم کم مطالب این بحث، کمتر از آن سؤال طرح می‌کرد.
در آزمون سال 95 سؤالات تحلیلی و مفهومی‌تر از سال‌های گذشته شده بود و برای پاسخ‌گویی نکات دقیقی باید مورد توجه قرار می‌گرفت. با توجه به ماهیت حقوق مدنی بخصوص مبحث تعهدات، به خوبی روشن است که در آزمون سال 95 مشاهده می‌شود سؤالات حفظی چندان جایگاهی در این درس ندارند.
پاسخ‌گویی به سؤالات حقوق مدنی (تعهدات) نیاز به تسلط کافی به آن‌ها دارد، باید توجه داشت که مباحث این درس به صورت یک مجموعه به هم پیوسته هستند و اگر سؤالات مانند آزمون سال 95 درست و حساب شده باشند، داوطلبان می‌توانند بر آن مبحث مسلط شوند، در غیر این صورت پاسخ‌گویی به سؤالات سبب افتادن به دام تله‌های علمی خواهد شد. اگر بخواهم در یک کلام آزمون سال 95 را تحلیل کنم، باید بگویم که از سال 94 سخت‌تر و از کیفیت و سطح علمی بالاتری برخوردار بود.

متون فقه

به طور کلی کیفیت سؤالات و مفهومی بودن آن‌ها در سال 95 بیشتر شده و می‌توان گفت سؤال‌ها سخت‌تر شده‌اند. یک نکته مهم آن است که ترکیب باب‌هایی که از آن‌ها سؤال طرح شده، تغییر بسیاری دارد به طوری که 12 سؤال از باب‌هایی هستند که در سال 94 از آن‌ها سؤالی نبود. همچنین 7 باب که در سال گذشته، 8 سؤال از آن‌ها بود، در سال 95 سهمی ندارند. سؤال‌ها در مقایسه با سال گذشته پراکندگی مناسبی دارند،‌ سال گذشته تنها 7 سؤال از کتاب الحدود و 4 سؤال از کتاب القضاء طرح شده بود، هرچند این دو باب بیشترین سؤالات را به خود اختصاص می‌دهند، اما پراکندگی سؤالات و تعداد باب‌های دیگری که از آن‌ها سؤال طرح شده، افزایش یافته است. می‌توان گفت سؤالات بسیار دشوار دو الی سه سؤال و تعداد سؤالات دشوار بیش از ده سؤال است. تغییر دیگر آن است که دو سؤال ترجمه‌ای و استنباط مفهوم فارسی از عبارت عربی طرح شده است. البته این سؤال‌ها صرفاً برای ترجمه نیستند، بلکه می‌بایست بر مفهوم متن مورد اشاره تسلط وجود داشته باشد و داوطلب بحث کلی آن بخش را بشناسد تا بتواند مفهوم یک پاراگراف را درک کند. سؤالات، طیف‌بندی مناسبی دارند و باعث تفکیک میان دانشجویانی می‌شود که میزان مطالعه و دقت آن‌ها متفاوت بوده است. نکته مهم دیگر آن است که طرح سؤال از باب‌هایی که قبلاً خیلی کم از آن‌ها سؤالی طرح می‌شد، نشان می‌دهد که برای موفقیت در این درس باید همه ابواب شرح لمعه مطالعه شود و همچنین کسانی که فرصت محدودی برای مطالعه دارند، می‌توانند با استفاده از الگوی کنکورهای دو سال اخیر باب‌های مهم‌تر و پرسؤال‌تر را بشناسند.
کلید فهم این درس و موفقیت در پاسخ‌گویی به سؤالات آن مأنوس شدن هرچه بیشتر با متن عربی و کمتر اتکاء کردن به ترجمه آن است. همان‌طور که ملاحظه می‌شود، در کنکور امسال سؤالاتی که گزینه‌ی آن‌ها شامل یک یا دو کلمه باشد، تنها 2 سؤال است و تقریباً همه سؤالات متکی بر فهم متن عربی و تسلط بر موضوع و مفهوم مورد نظر سؤال است.