در این مقاله، به روش ساختن نمرات خام و تراز در آزمون‌ها مختلف، که در کارنامه نتایج اولیه داوطلبان درج می‌شود، پرداخته می‌شود. 

نمره خام
پس از برگزاری آزمون، با توجه به استانداردهای دقیق و فنی، پاسخنامه‌های داوطللبان در قرنطینه قرایت ‌می‌شود و پس از اعمال کنترل‌‌های لازم مبتنی بر خواندن صحیح آنها، مرحله تصحیح پاسخنامه آغاز می‌شود. هر یک از پاسخنامه‌ها دو بار با دقت‌های مختلف قرایت می‌شود تا صحت قرایت آنها محرز شود، و در موارد معدودی که بین دو قرایت هر یک از پاسخنامه‌ها مغایرت وجود دارد، پاسخنامه‌ها مجدداً بررسی می‌شود.پس از تایید صحت پردازش پاسخنامه‌ها، تعداد گزینه‌های صحیح و غلط، با توجه به کلید سؤالات در هر درس و گروه آزمایشی، استخراج و نمره خام به روش زیر محاسبه می‌شود:

به ‌عبارت‌ دیگر، نمره خام عبارت است از نمره اکتسابی از سوی هر داوطلب در هر درس آزمون، که به صورت درصد بیان می‌شود.
نکته 1: خاطر نشان می‌شود که در فرمول فوق، نمره خام، چون به درصد بیان می‌شود، در 100 ضرب می‌شود.
نکته 2: بر اساس این فرمول، به‌ منظور جلوگیری از پاسخ به گزینه‌ها به‌ صورت حدسی و تصادفی، به ازاء هر سؤال غلط، یک ‌سوم از ارزش سؤالات صحیح کسر می‌شود.
نکته 3: در آزمون‌های مقاطع مختلف، دروس امتحانی از نظر تعداد سؤالات متفاوت هستند؛ برای مثال، در در گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی آزمون سراسری سال 1400، درس فیزیک دارای 40 و درس ریاضی دارای 50 سؤال بود (برای اینکه اثر تعداد سؤالات از بین برده شود، عبارت مذکور تقسیم ‌بر تعداد سؤالات شده است).

مثال: وضعیت پاسخگویی داوطلب به درس ریاضی در گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی سال 1401 که شامل 50 سؤال بود، به شرح زیر است:
تعداد پاسخ‌های صحیح: 14
تعداد پاسخ‌های غلط: 4
تعداد پاسخ‌های سفید (بدون پاسخ): 32
پس نمره خام این داوطلب در این درس، عبارت است از:

نمره داوطلب در درس (به درصد)

نکته مهم: دامنه تغییرات نمرات خام دروس در محدوده 3/33 – تا 100 است؛ یعنی اگر داوطلبی به همه این 50 سؤال پاسخ غلط داده باشد، نمره وی عبارت است از:

و اگر به تمام سؤالات این درس پاسخ درست داده باشد، نمره وی عبارت است از: