بسیاری از دانش آموزان ایرانی برای کنکور داخل ایران و برخی دیگر برای کنکور یوس و بهترین دانشگاه های ترکیه خود را آماده می‌کنند. در این مقاله سعی خواهیم کرد تفاوت‌های کنکور ایران و آزمون‌هایی که برای ورود به دانشگاه‌های ترکیه برگزار می‌شوند را بررسی کنیم. در ابتدا سعی می‌کنیم معرفی کوتاهی از هرکدام داشته باشیم.

بسیاری از دانشگاه‌های ترکیه نیز مانند دانشگاه‌های خوب ایران در رتبه‌های جهانی بسیار عالی‌ای دارند. از این دانشگاه‌ها می‌توان به دانشگاه حاجت تپه اشاره کرد که بسیار مورد توجه متقاضیان ایرانی است. به‌خصوص برای تحصیل در رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی.

آزمون یوس (yos): آزمون یوس یا YOS امتحان ورودی متقاضیان بین‌المللی و غیربومی در دانشگاه‌های ترکیه است. کلمه Yos مخفف عبارات Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavı می‌باشد که به معنای آزمون دانشجویان اتباع خارجی است. اکثر دانشگاه‌های دولتی و خصوصی ترکیه از طریق این آزمون اقدام به پذیرش دانشجویان خارجی می‌کنند. برخی دانشگاه‌ها مانند دانشگاه استانبول، مارارا، اژه و ازمیر تنها با مدرک آزمون یوس دانشجو می‌پذیرند.

آزمون اس ای تی (sat): آزمون اس ای تی توسط موسسه کالج برد آمریکا طراحی و برگزار می‌شود. این آزمون سالی 4 بار و در ماه‌های اردیبهشت، شهریور، آذر و اسفند برگزار می‌شود. حدود 80 دانشگاه ترکیه نتیجه آزمون sat را قبول دارند و با این آزمون دانشجو پذیرش می‌کنند. دانشگاه‌هایی مثل حاجت تپه، قاضی و دانشگاه کوچ فقط با نتیجه آزمون اس ای تی دانشجو می‌پذیرند.

کنکور ایران: در ایران، سازمان سنجش که سازمانی تحت نظر وزارت علوم است، مسئول اصلی برگزاری کنکور سراسری برای ورود به دانشگاه‌ها می‌باشد. این آزمون سالی یک‌بار در ماه تیر (غیر از سال ۱۳۹۹) به‌صورت یک مرحله‌ای و برای پنج گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی، علوم انسانی، زبان‌های خارجی و هنر برگزار می‌شود.

بیشتر متقاضیان بین‌المللی برای ورود به دانشگاه‌های ترکیه در آزمون یوس شرکت می‌کنند بنابراین ما نیز سعی خواهیم کرد بیشتر این آزمون را با کنکور ایران مقایسه نماییم. برای درک راحت‌تر تفاوت این آزمون‌ها جدول زیر را طراحی نموده‌ایم.

همان‌طور که مشاهده می‌کنید، موضوعات آزمون در کنکور ایران چه در رشته تجربی و چه در رشته ریاضی خیلی گسترده‌تر از آزمون‌های یوس و اس ای تی است. علاوه بر آن، زمان بیشتری هم برای پاسخ‌دهی به سؤالات در اختیار دانشجویان قرار می‌گیرد. از لحاظ سطح سؤالات باید بگوییم که آزمون یوس بسیار آسان‌تر از کنکور ایران است. اگر به ریاضیات دوران دبیرستان ایران تسلط متوسط داشته باشید قادر خواهید بود به‌راحتی به سؤالات پاسخ بدهید؛ در کنکور ایران افرادی که در مدرسه نمرات بالایی را کسب می‌کنند، ممکن است نتوانند سؤالات کنکور را به راحتی پاسخ بدهند.

آزمون‌های یوس و اس ای تی هم ایرادات و مشکلاتی دارند که بد نیست از آن‌ها مطلع باشید. در مورد آزمون اس ای تی می‌توان به این ایراد اشاره کرد که ظرفیت دانشگاه‌ها برای این آزمون بسیار کم است. برای مثال اگر دانشگاهی 60 درصد ظرفیت خود را برای پذیرش از طریق آزمون YOS اختصاص بدهد. فقط 15 الی 20 درصد از طریق آزمون SAT دانشجو می‌پذیرد؛ اما باید به این نکته نیز توجه کرد که دانشگاه کوچ، بیلکنت، سابانجی، قاضی، فنی خاورمیانه، فنی استانبول، حاجت تپه و بغازیچی فقط از طریق آزمون SAT دانشجو پذیرش می‌کنند.

یکی از مشکلات اساسی آزمون یوس این است که هر دانشگاه به‌صورت جداگانه و در زمان‌های مختلف اقدام به برگزاری آزمون می‌کند؛ و داوطلبان مجبور می‌شوند فقط برخی از دانشگاه‌ها را برای شرکت در آزمون و تحصیل انتخاب کنند.

به عنوان یک ایراد اساسی از آزمون یوس، فرض کنید شما 24 سالتان است و چون خیلی وقت پیش از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده‌اید، معدلتان کم و زیر 18 است. در این صورت باید گفت که اگر قصد تحصیل رشته پزشکی در دانشگاه استانبول را داشته باشید، برای قبولی در این دانشگاه شانس بسیار کمی خواهید داشت. خیلی از افرادی که در این آزمون نمره 100 را کسب می‌کنند، دارای شرایط مهم دیگر نیستند و دانشگاه ابتدا سن و سپس شرط معدل متقاضیان را بررسی می‌کند. به عنوان مثال در سال 2019 در آزمون یوس دانشگاه آک دنیز شهر آنتالیا 67 نفر توانستند به نمره 100 دست پیدا کنند. درحالی‌که ظرفیت دانشگاه برای رشته پزشکی تنها 25 نفر است.