علی امینی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه دو سال پیش پایان نامه‌ای در مقطع دکتری با نمره 20 دفاع شد که همین پایان‌نامه در سال‌های گذشته در مقطع کارشناسی ارشد با نمره 17 دفاع شده بود، اظهار کرد: اگر از مسیر چهارراه ولیعصر تا میدان انقلاب تردد کنیم با موسساتی مواجه می‌شویم که با صدای بلند و آزادانه در حال انجام تبلیغات گسترده فروش مقاله و پایانامه هستند به‌گونه‌ای که یک دانشجو در این مسیر می‌تواند رزومه پژوهشی خود را تکمیل و پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری را نیز اخذ کند!

این کارشناس پژوهش افزود: یکی از این موسسات چندی پیش سفارش 6 ماهه خود را اعلام کرده بود که طبق آن نزدیک به 80 سفارش گرفته که از این تعداد 25 سفارش برای مقطع دکتری و 80 درصد آن متعلق به حوزه علوم انسانی بود.

وی با بیان اینکه بسیاری از افرادی که اقدام به خرید پایان‌نامه می‌کنند افرادی هستند که  با سازوکارها و روابط خاص خود نیز می‌توانند عضو هیات علمی دانشگاه شوند در همین رابطه می‌توان گفت دانشجویانی که از این اساتید فیض می‌برند که استادشان متقلب بوده و هیچ علم و اندیشه‌ای را آموزش نداده است و نتیجه خروجی این دانشجوها از پیش مشخص است.

وی در ادامه افزود: در عرف بین‌الملل دانشجوی دکتری  در مقطع تحصیلات تکمیلی خود حداقل باید 5 هزار کتاب بخواند و این مقطع به عنوان یک شغل در نظر گرفته می‌شود این در حالی است که بسیاری از افرادی در ایران، همزمان با اینکه دانشجو دکتری می‌باشند دارای پست مدیر کل، معاونت و حتی بالاتر هستند.

امینی با اشاره به اینکه از دو زاویه می‌توان بروز این پدیده را بررسی کرد، توضیح داد: در ابتدا باید اهداف کسانی که اقدام به نگارش پایان‌نامه می‌کنند ریشه‌یابی شود که در این صورت متوجه می‌شویم بیشتر نویسندگان پایان‌نامه فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های برتر ایران هستند که متاسفانه به علت عدم استخدامی و بیکاری با انگیزه مالی و برای امرار معاش پایان‌نامه‌نویسی را به عنوان شغل خود برگزیده‌اند.

وی با بیان اینکه متاسفانه برخی از سیاست‌ها در دولت قبل باعث شد جایگاه علم و تحصیلات آکادمیک از طریق پذیرش بیش از اندازه دانشجویان و دلایل دیگر به پایین‌ترین سطح ممکن برسد، اظهار کرد: دردانشگاه آزاد بسیاری از رشته‌های علوم انسانی در مقطع دکتری 15 نفر وحتی بیشتر دانشجو پذیرش می‌کنند که این مساله خود گویای همه چیز است البته بیشتر پذیرفته‌شدگان نیز برای ارتقای شغلی خود اقدام به ادامه تحصیل می‌کنند.

امینی تصریح کرد: فردی که در مقطع کارشناسی ارشد نتوانسته یک مقاله علمی ترویجی و حتی علمی تخصصی بنویسد چگونه می‌تواند در مقطع دکتری طرح پژوهشی و ابتکار جدید و پایان‌نامه ارائه دهد مسلماً زمانی که نمی‌تواند به این کار اهتمام ورزد به بازار پایان نامه‌فروشی مراجعه می‌کند.

این کارشناس پژوهش ادامه داد: اگر تحصیلات تکمیلی و بخش آموزش و پژوهش دانشگاه‌ها در تصویب پروپزال‌ها و روند برگزاری جلسه دفاع پایان‌نامه‌ها نقش خود را به خوبی ایفا کنند و با استفاده تجارب خود پایان‌نامه‌های تقلبی را تشخیص دهند قطعا از گسترش این پدیده جلوگیری می‌شود.

وی اظهار کرد: تا دو سه سال پیش مساله فروش پایان‌نامه فقط در استان تهران بود اما اکنون در بسیاری از شهرستان‌ها نیز به دلیل بیکاری زیاد فارغ‌التحصیلان  و همچنین رشد کمی تحصیلات تکمیلی در دیگر استان‌ها شاهد بروز این پدیده در دیگر شهرها هستیم.

امینی با بیان اینکه اگر وزارت علوم و نهادهای دانشگاهی و علمی و مجلس به صورت جدی با این موضوع برخورد نکنند وضعیت بدتر خواهد شد، گفت: اگر قانونی برای جلوگیری از این پدیده تصویب نشود و جلوی این افراد سودجو و موسساتی که خیلی راحت و به بهانه‌ها مختلف مجوز گرفته، دفتر تاسیس کرده‌ و تبلیغ می‌کنند گرفته نشود با مشکلات بیشتری در این زمینه مواجه خواهیم شد.

این کارشناس پژوهش با تاکید بر اینکه اگر از لحاظ اشتغالزایی وضعیت فارغ‌التحصیلان بهتر شود خود به خود قسمت عمده مشکل حل خواهد شد، ‌افزود: در کنار اشتغالزایی فارغ‌التحصیلان، دانشگاه‌ها نیز با در نظر گرفتن ساز و کار خاصی به خصوص در جلسه دفاع باید متوجه تقلب در پایان‌نامه شوند و در صورت یافتن اشکال و تقلب در پایان‌نامه به طور کلی مدرک کارشناسی ارشد و دکتری فرد را لغو کنند.

وی به پذیرش بیش از اندازه دانشجویان تحصیلات تکمیلی اشاره کرد و گفت: قبلا دانشگاه آزاد و پیام نور اقدام به جذب تعداد زیادی دانشجو می‌کردند اما در حال حاضر دانشگاه‌های دولتی نیز با تاسیس پردیس‌های مختلف و با هزینه‌ای که از دانشجویان اخذ می‌کنند تعداد جذب دانشجویان خود را بالا برده‌اند.

امینی تصریح کرد: بروز تقلب و سرقت علمی در دانشگاه‌ها و نهادهای علمی فقط یک اتفاق و کار غیراخلاقی نیست بلکه فاجعه تلقی می‌شود زیرا فرزندان این مملکت قرار است سر کلاس استادی بنشیند که خود استاد پایان‌نامه‌اش را خریده یا تقلب کرده است.