به گزارش خبرنگار  حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، برای ما متولدان ســالهای پایانی دهه 50 و ابتدایی دهه60؛ رســیدن به یک کرســی در دانشگاه، حُکم حســرت بزرگی را داشت.چه ابروهایی که تراشیدیم و چه ســرهایی که کچل شدند تا چند ماهی خانه‌نشین باشیم و سر را از کتاب و درس جدا نکنیم. بعضی از ما، شاخ غول کنکور را شکستیم و خیلیهایمان هم در این مبارزه شانه‌هایمان به خاک چسبید. اگرچه کابوس دیروز ما، حال دیگر خواب هیچ دانش‌آموز کنکوری را مشوش نمیکند، چون مراکز آموزش عالی آنقدر صندلی دارند که همین امروز و فرداست که هرچه دیپلمه اســت را با هزار خواهش و تمنا و هزار ســلام و صلوات روانه دانشگاه کند تا کلاس و دانشگاهی بی دانشجو نماند.

 

چند وقتی است که سونامی صندلیهای خالی در دانشگاهها، خواب را از مسئولین گرفته اســت؛ طوری که کنکور نداده ها هم میتوانند انتخاب رشته کنند تا شمار این صندلیها، کمی تعدیل شود.

 

دانشگاه های غیر دولتی کمترین طرفدار را دارند

طیرانی نایب رئیس شورای مرکزی اتحادیه دانشگاه و موسسات غیرانتفاعی ادعا می کند در کشور 358 موسسه و دانشگاه غیر دولتی داریم که 18 مرکز به دانشگاه تبدیل شده‌اند . از این مقدار دانشگاه غیر دولتی ، هشت مرکز زیر نظر وزارت علوم قرار دارند . به گفته وی طبق آمار به دست آمده 400 هزار دانشجو در دانشگاه‌های غیر دولتی در حال تحصیل هستند که این مقدار فقط 9 درصد دانشجویان کل کشور می باشند.

 

موسسات غیر انتفاعی با این هدف تاسیس شد تا آموزش عالی بتواند آرزوی رفتن به دانشگاه را برای بخش کثیری از جوانان برآورده کند، اما در حال حاضر با خالی ماندن حدود 70 درصد ظرفیت این دانشگاه‌ها روبرو هستیم.

 

 طیرانی علت را در کم شدن داوطلبان کنکور و دانشگاه‌هایی که خلاف مقررات گام بر‌میدارند، می‌داند.

 

وی می‌گوید: در سال 1380، دو میلیون و 200 هزار نفر در کنکور شرکت کردند که براساس آمار سازمان سنجش این آمار به 800 هزار نفر در سال 94 کاهش یافته است البته قابل ذکر است که درصد بیشتری از شرکت‌کنندگان کنکور امسال را داوطلبان سالهای قبل تشکیل می‌دهند اما این تنها علتی ناچیز در برابر مشکلات اساسی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری درخصوص صندلی های خالی این دانشگاه به شمار می‌رود.

 

دانشگاه برای عموم آزاد است!

همانطور که پیش تر اشاره شد علت عمده کاهش دانشجویات و متقاضیان موسسات غیر انتفاعی عمل کردن خارج از ضوابط برخی دانشگاه‌ها از جمله دانشگاه آزاد اسلامی می باشد.

 

طیرانی در توضیح این موضوع ادامه داد: موسسات غیر انتفاعی برای جذب حتی یک دانشجو موظفند از سازمان سنجش تاییدیه بگیرند و برای افزودن حتی یک کد رشته تحصیلی، مجوز شورای گسترش آموزش عالی الزامی است. این در حالی است که دانشگاه آزاد اسلامی در حدود هزار و 700 کد رشته تحصیلی بدون مجوز دارد و تعداد کثیری از این رشته‌ها بدون آزمون دانشجو پذیرش می کنند . دانش‌آموزی که می‌تواند در رشته‌ی مورد علاقه خود و همتراز با معیارهای خود تحصیل کند در صف موسسات و دانشگاه‌های غیر انتفاعی قرار گرفتن را انتخاب نمی‌کند و به اصطلاح یک شبه دانشجو می‌شود.

 

می‌توان گفت: دانشگاه‌ها و موسسات غیر دولتی در جذب دست و پا بسته‌اند و همانطور که مشاهده می‌شود تعداد صندلی‌های دانشگاه از دانشجویان پیشی می‌گیرد.

 

رشد قارچ گونه دانشگاه غیر انتفاعی؛معضل جدید اجتماعی

متهم کردن دانشگاه آزاد اسلامی به دلیل بدون مجوز بودن برخی کد رشته‌ها دردی را از این موسسات دوا نخواهد کرد زیرا از نظر کارشناسان آموزش عالی دانشگاه‌ها و موسسات غیر انتفاعی مشکلی ریشه‌ای دارند.

 

علی عباسپور تهرانی یکی از این کارشناسان است که معتقد است ظرفیت‌های خالی به لطف مجوزهای پی در پی که از سوی مسئولان آموزشی وقت در سالهای نه چندان دور برای تاسیس مراکز آموزشی غیر انتفاعی داده شده است، به وجود آمده‌اند. مجوزهایی  که بدون هیچ ضابطه‌ای صادر شد تا بتواند ورود آسان داوطلبان به دانشگاه‌ها را محقق کند.

 

افزایش غیر اصولی دانشگاه ها فاجعه است

وی اضافه می‌کند: در اواخر دهه‌ی 60 شانس قبولی در دانشگاه‌ها فقط 10 درصد بود تا اینکه با رشد آموزش عالی، دانشگاه‌ها با کمترین تجهیزات و زیرساخت‌ها تاسیس شد اما متاسفانه از اواسط دهه 80 به بعد آموزش‌ عالی بدون فکر اقدام به دادن مجوز در دوره‌های مختلف را کرد تا جایی که حتی برخی از این دانشگاه‌ها از امکانات آموزشی مناسبی هم برخوردار نبودند و استاندارد کافی را نداشتند.

 

همین روند باعث شده بود از استاد دانشگاه‌های گرفته تا حتی فعال صنعتی هم در صف گرفتن مجوز برای تاسیس موسسه غیر انتفاعی قرار بگیرد و رفته رفته شاهد افزایش این مراکز آموزشی بودیم و هم اکنون این موضوع تا حدی پیشرفت داشته که تمامی داوطلبان هم توانایی پر کردن این دانشگاه‌ها را ندارند.

 

در دولت قبل استانداردهای ملی شکسته شد و با افت شاخص‌های کیفی رو به رو بوده‌ایم . به طور کلی کارشناسان رشد بیش از حد مراکز دانشگاهی و توجه نداشتن به سلایق و علایق داوطلبان را دلیل خالی بودن صندلی دانشگاه‌ها می‌دانند. با این حال به هم خوردن تعادل عرضه صندلی دانشگاه‌ گریبانگیر همه دانشگاه شده است.

 

این معضل قربانی دارد!

توسعه نامتوازن وغیر هدفمند دوره‌های تحصیلات تکمیلی بدون برنامه‌ریزی برای آینده شغلی و حرفه‌ای برای دانشجویان در آینده نزدیک کشور را با سونامی بیکاری فارغ التحصیلان سطح بالای دانشگاه مواجه خواهد ساخت، لذا اگر امروز ما به دنبال افزایش ظرفیت تحصیلات تکمیلی هستیم باید بسترهای لازم را برای مسئله محورکردن و هدفمندی پایان نامه‌های دوره‌های کارشناسی ارشد و دکترا به به سمت پاسخگویی به طرف تقاضا فراهم بکنیم، برای اینکه بتوانیم یافته‌های علمی در کشور را تجاری بکنند و این قشر در آینده نزدیک  بتوانند یک کسب و کار اشتغال پایدار برای خودشان دست و پا کنند در غیر این‌صورت قطعا” ما شاهد افزایش سطح مقطع بحران بیکاری البته با انتقال اون با آینده نزدیک خواهیم بود .

 

گزارش از یاسمن قاسمی