خلاصه نویسی تکنیکی به سبک انسانی ها

به نام خدای بخشنده و مهربان!

خلاصه نویسی یکی از مهم ترین مراحل روش مطالعه  pQrst میباشد که در این مجال کوتاه میخواهیم کمی راجع به ان صحبت کنیم و توضیح دهیم!

ذهن انسان به صورت ذاتی از تکرار متنفر هست! و برای اینکه درد این تکرار را کمی کمتر کنیم به خلاصه نویسی روی می آوریم! تا در دفعات بعدی که میخواهیم درسی را برای تسلط زیاد مرور کنیم ذهن ما توان بیشتر و بهتری برای بازیابی اطلاعات از حوضچه فراموشی داشته باشد!

اما خلاصه نویسی روش های مختلفی دارد که یاد گیری این روش ها میتواند شمارا در امر تسلط بر مباحث درسی بسیار یاری کند!

در این مقاله سعی میکنم روش خلاصه نویسی تکنیکی  به سبک دانش اموزان انسانی رو کمی توضیح و تشریح کنم! بدون شک شما هم با استفاده از این تکنیک ها میتوانید نتیجه دلخواه خودرا در امر مرور کسب کنید!(شما دانش اموز تجربی ریاضی هم میتوانید از این مقاله بهره ببرید)

دروس علوم انسانی با توجه به حجیم بودن مطالب با خلاصه نویسی میانه چندان خوبی ندارد! و به طور مثال درسی مثل تاریخ و جغرافیا را اگر بخواهیم خلاصه نویسی کنیم باید تمام مطلب را مشق وار بنویسیم! اما در اینجا میخواهیم تکنیک هایی را بررسی کنیم که این عمل را با حجم بسیار کم و بازدهی بسیار بالا برای شما انجام دهد!

برای شروع پیشنهاد میکنم چند ورقه a4 یا یک دفتر خلاصه نویسی تهیه کنید! چون خلاصه نویسی ها در دوران جمع بندی بسیار راه گشای شما شما خواهد بود

فصل یک(اصول خلاصه نویسی)

شاید در نگاه اول در مواجهه با حجم عظیم یک کتاب چند صد صفحه ای بسیار از خلاصه کردن ان نا امید شوید!

اما نکته جالب اینجاست که بیش از 70%مطالب این کتاب را کلمات ربط!جملات مرتبط دهنده و …. تشکیل میدهد و بهتر است بگوییم بسیاری از جملات ان به درد نخور است!

به طور مثال متن درس 6 دین و زندگی سه را با هم میخوانیم!

تشیع و وحدت مسلمانان!

(شناخت جایگاه شیعه در تاریخ اسلام و تبیین علمی و تاریخی حقانیت آن نباید ما را از مسئله ی مهم و حیاتی یعنی حفظ وحدت مسلمانان و تلاش برای سربلندی ،عزت،استقلال و حفظ منافع آن غافل کند: باورهای مشترک فراوان،مانند اعتقاد به خدا ، پیامبر(ص) ،قرآن،قیامت و … زمینه ساز وحدت بین ما مسلمانان است؛ به همین دلیل حفظ و تقویت وحدت بین شیعه وسنی و مبارزه با عوامل و برنامه های تفرقه انگیز یکی از اصول راهبردی انقلاب اسلامی است که هوشیاری و بیداری همگان را می طلبد.)

کلماتی که زیرشان خط میکشم به درد نخور هستند!

خوب چند مثال میزنم تا بقیه مطلب را خودتان بگیرید!

شیعه مگر جزء دین یهودیت است؟ شما از کودکی هزاران بار شنیده اید که شیعه و سنی مسلمان هستند! پس چه لزومی دارد که کلمه اسلام در میان باشد؟

مهم و حیاتی مگر هم معنی نیستند؟ چه لزومی دارد حیاتی باشد!

ما مسلمانان! منظورش شیعه و سنی نیست مگر؟ پس چرا ما مسلمانان باید باشد؟

و…..

همانطور که مشاهده کردید بسیاری از کلمات به درد نخور بودند! و ما توان حذف ان ها را داریم!

حالا سوال پیش می آید چطوری این متن تقریبا سنگین را خلاصه نویسی کنیم! با من ادامه دهید!

شناخت جایگاه شیعه  و تبیین علمی و حقانیت ان= (عدم غفلت) از مسئله مهم حفظ وحدت مسلمانان و تلاش برای سربلندی،عزت،و حفظ منافع!

موارد مشترک میان شیعه و سنی(اعتقاد به خدا،پیامبر،قران و قیامت) زمینه ساز    وحدت!

شما تونستید چندین خط سنگین رو در 3 خط خلاصه کنید طوری که ذهن شما توان بهترین برای درک این مطالب داشته باشد!

یکی از مشکلات کتاب درسی این است که مطالب را به صورت طبقه بندی شده وارد کتاب نکرده! و صد درصد! یکی از دلایل محبوبیت کتاب های کمک اموزشی این است که متن را بصورت طبقه بندی شده و موضوعی وارد کتاب کرده!

خوب تا اینجا کمی با اصول خلاصه نویسی اشنا شدیم! و فهمیدیم که تمام کلمات یک متن مهم نیستند!

فصل 2 (تکنیک رمز گذاری در خلاصه نویسی)

تکنیک رمز گذاری را اکثر قریب به اتفاق بچه ها یاد دارند! و از ان استفاده میکنند اما ما میتوانیم از این تکنیک در خلال خلاصه نویسی هم استفاده بکنیم! و متن را خیلی اسوده به خاطر بسپاریم! متنی از کتاب تاریخ ایران و جهان دو (رشته انسانی ) را می آوریم!

ایلام نام خود را مدیون تورات و برخی گل نوشته های میان دورود است.

این سرزمین شامل:
دشت خوزستان و استان های فارس و بوشهر و قسمت هایی از کرمان و لرستان و کردستان است
که مردم آن دامدارو کشاورز بودند.
بیشترین اطلاعات تاریخی تمدن ایلام از شوش است.
دشت شوش حاصل خیزیش مدیون جریان رود دز است و انبار واقعی گندم و میوه و محل تلاقی راه های مهم آن زمان بوده.
ایلامی ها کشورشان را هل تمتی یعنی سرزمین خداوند مینامند
این تمدن به ایالاتی تقسیم میشد که هرکدام مستقل بودند اما به هنگام حمله همسایگان متحد میشدند.شاهان ایلام برای جلوگیری از جدا شدن ایالات به پیوند های خانوادگی وفادار میماندند.”

خوب شاید در نگاه اول حفظ کردن دشت خوزستان فارس بوشهر و… برایتان سخت باشد!

خوب تقصیری هم ندارید مغز وقتی با یک متن در هم ور هم برخورد میکند تمایلش برای درک ان خیلی کم است!(دلیل بی علاقه بودن بعضی ها به روزنامه)

حالا من بهتون ثابت میکنم که میشه این متن طولانی رو در طول چند خط طبقه بندی شده! و دوست داشتنی برای ذهن شما خلاصه کنم که ذهن شما اون رو به ساده ترین صورت ممکن یاد بگیره!

همان تکنیک بالایی را به کار میگیریم!

ایلام  نام  تورات- گل نوشته میان دو رود

شامل (فک بلخ) مردمش  دامدار و کشاورز بیشترین اطلاعات شوش! حاصلخیزی شوش     رود دز،انبار گندم،تلاقی راه های مهم!

نام ایلام  هل تمتی(سرزمین خدا) ایالات مستقل اما متحد در هنگام جنگ    پایدار ماندن به پیوند خانوادگی جلوگیری از تقسیم ایالات!

(رمز گشایی)(ف (فارس) ک(کرمان)ک(کردستان)ب(بوشهر)ل(لرستان)خ(خوزستان)

چقدر متن دوست داشتنی و خلاصه شد؟ و چقد راحت؟

ما چندین خط به ظاهر سخت رو با اسامی گوناگون تونستیم طوری خلاصه کنیم که به راحتی توان حفظ کردن ان را داشته باشیم!

امیدوارم تا بدینجا با دو مثالی که زدم متوجه شده باشید که دروس حجیم هم توان خلاصه شدن را دارند! به شرط اینکه در متن های طولانی و حجیم فقط کلمات کلیدی را یاد داشت کنیم و زیر ان ها خط بکشیم!

فصل 3(اصول رنگ ها در خلاصه نویسی)

شاید عنوان فصل شمارا کمی متعجب کرده باشد! ولی واقعیت این است که در خلاصه نویسی نمیتوان تمام جمله هارا با یک رنگ نوشت! برای اینکار چند خودکار تهیه کنید و گوشت و استخوان را از هم جدا کنید!

ارزش کلمات کلیدی بسیار بیشتر از کلمات مرتبط دهنده هستند! و شما باید توان این را داشته باشید که کلمات مهم را با خودکار مثلا صورتی یا بنفش بنویسید و نکات وصل دهنده را با خودکار ابی!

پس تمام خلاصه نویسی نباید تک رنگ باشد!

فصل 4(خلاصه کردن دروس مفهومی و سنگین)

کار ما در دروس محاسباتی مثل منطق و ریاضی و دیفرانسل و …. خیلی راحت تر از کار ما در دروس عمومی و حفظی هست!

چون با یک فرمول میتوان هزاران سوال را جواب داد!

در دروس حلیاتی نیازی نیست شما تمام مثال هارا بیاورید! یک مثال که شامل تمامی مبحث شود بس است!

فرمول را مینویسید و مثالی ترکیبی که شامل تمام فرمول باشد مینویسید! به طور مثال!

تعاریف مختلف در منطق(حد تام-حد ناقص-رسم تام-رسم ناقص)

ایا لازم هست که برای هر کدام مثالی بزنید؟ خیر! بعد از نوشتن فرمول انها مثالی اینچنین میزنیم!

انسان را در حد تام-حد ناقص-رسم تام-رسم ناقص معرفی کنید!) با این مثال شما تمام مبحث را مرور میکنید!پس لازم نیست برای هر کدام مثال جدا گانه ای طرح کنید!

به طور مثال در ریاضی!

برای مثال! فرمول دلتا یا همان b2-4ac و در ادامه  لازم نیست شما سوالی طرح کنید که یک بار جوابش در فرمول اول تمام شود و یک بار همراه با دومی!

مثالی طرح کنید که هر دو را شامل شود! و با حل یک تست هر دورا مرور کرده باشید!

فصل (پنج)

فصل 5 را فصلی در نظر گرفتم برای شما پر از مطالب جذاب پس با دقت با من ادامه دهید!

از کودکی ما در کاغذ های سفید و بی رنگ درس خواندن را یاد گرفتیم و ساعت ها مطالعه کتاب ها با این رنگ مارا خسته کرده!(دلیل روی اوردن انتشارات های مختلف به کاغذ های کاهی مدلی)

پس بهتر است در خلاصه نویسی از کاغذ های آ4 رنگی بهره ببریم تا تمایل ما برای خواندن زیاد شود!

نکته دوم اینکه جزوه تهیه کنیم! روی هم گذاشتن و یک میخکوب زدن بر روی چند کاغذ خلاصه نویسی شده و روی ان با خط خوش نوشتن خلاصه نویسی فلان درس از شما چیزی کم نمیکند! پس به خودتان روحیه دهید که شما هم میتوانید جزوه نویس معتبری شوید!

نکته سوم! و مهم! خلاصه نویسی را در مرور دوم و سوم انجام دهید! مبادا در مطالعه اول خلاصه نویسی کنید که در ان زمان شما هرچیزی را که میخوانید باید بنویسید!

نکته چهارم ، از خلاصه نویسی های خود عکس بگیرید و بک گراند کامپیوتر خود کنید و همچنین در گوشی ذخیره کنید و هرجا که بیکار شدید در مترو،اتوبوس،تاکسی، بر ای مرور سریع از ان ها استفاده کنید!

(برای این کار از فلش کارد هم میتوانید استفاده کنید! اما هیچ چیز جای نوشته خود شمارا نمیدهد)

نکته پنجم و اخر و طولانی( به جرات میتوان گفت خلاصه نویسی مهم ترین اصل درس خواندن تکنیکی میباشد! برایتان جالب هست که بدانید یکی از دوستان که زیست کنکور را بالای 90 درصد زد زیست را فقط در 30 صفحه خلاصه کرده بود؟)

یا برای شما جالب هست که بدانید یکی از دوستان از منطق وفلسفه 7 صفحه ای 18 گرفت؟

بلی! خلاصه نویسی مهم ترین رکن درس خواندن هست! و درس بسیار با خلاصه نویسی میتواند لقب اسان بر خود گیرد

درس خواندن اسان است خیلی هم اسان است! اما به شرط اینکه تکنیک رو بلد باشیم!

شاید هر دو نفری که در حال غرق شدن در دریا باشند خیلی تلاش کنند! ولی ان که شنا بلد باشد نجات پیدا میکند! چه بسا دوست شما روزی 15 ساعت مطالعه کند و غرق شود!

و شما با فراگیری این تکنیک ها روزی 5 ساعت مطالعه کنید و نجات یابید!کسی چه میداند!

شما با تکنیک خلاصه نویسی میتوانید دروس خودرا تا روز کنکور بار ها و بارها مرور و دوره کنید! و روز کنکور هیچ چیزی فراموش شما نشود!

حسن ختام!

این مقاله اختصاصی دوستان انسانی نوشته شده بود اما در اون به بچه های ریاضی فیزیک هم گوشه چشمی داشتیم که ان ها هم بتوانند از این تکنیک ها استفاده کنند!

پس دست به کار شوید ! یک خودکار ابی و یک رنگ دیگر وردارید! و در مرور دوم خود خلاصه نویسی کنید! و ده ها بار مرور کنید!

مطمئن باشید موفق خواهید شد!

اتمام!